ISO 25980:2023 "Zdrowie i bezpieczeństwo w procesach spawania i procesach pokrewnych - Przezroczyste zasłony spawalnicze, paski i ekrany do procesów s

Norma ISO 25980:2023 (aktualizacja ISO 25980:2015, oraz wcześniejszej EN 1598) określa wymagania dotyczące przezroczystych kurtyn spawalniczych, pasów i ekranów, które są stosowane w miejscach pracy, gdzie odbywa się spawanie łukowe. Jej głównym celem jest zapewnienie ochrony osobom znajdującym się w pobliżu stanowisk spawalniczych przed szkodliwym promieniowaniem optycznym oraz odpryskami.



Zagrożenia spowodowane promieniowaniem świetlnym emitowanym podczas spawania łukowego:
- łuk spawalniczy emituje znaczne ilości promieniowania ultrafioletowego, podczerwonego i niebieskiego, które może powodować poważne uszkodzenia wzroku
- łuk spawalniczy generuje odpryski spawalnicze o temperaturze przekraczającej 1500 °C, ryzyko wystąpienia pożaru oraz oparzeń



Typy spawania objęte normą ISO 25980

Norma ma zastosowanie dla wszystkich metod spawania łukowego, w tym:

- MMA (Manual Metal Arc) – spawanie elektrodą otuloną
- TIG (Tungsten Inert Gas) – spawanie elektrodą wolframową w osłonie gazu obojętnego
- MIG/MAG (Metal Inert Gas / Metal Active Gas) – spawanie elektrodą topliwą w osłonie gazu
- SAW (Submerged Arc Welding) – spawanie łukiem krytym
- Plazmowe (PAW – Plasma Arc Welding) – spawanie z użyciem łuku plazmowego.

Dla jakiego spawania NIE obowiązuje norma ISO 25980?

- spawanie laserowe – wymaga innej ochrony i podlega normie ISO 19818-1.
- spawanie gazowe (autogeniczne, acetylenowe) – nie generuje tak intensywnego promieniowania, jak spawanie łukowe, więc norma ISO 25980 nie ma zastosowania.

Norma ISO 25980:2023 zapewnia ochronę osobom postronnym i pracownikom przebywającym w pobliżu stanowisk spawalniczych, ale nie zastępuje filtrów spawalniczych używanych przez spawaczy, które muszą spełniać inne normy (np. ISO 16321-1 dla przyłbic spawalniczych).

Cel i znaczenie normy ISO 25980:2023

ISO 25980:2023 zastępuje poprzednią wersję z 2015 roku, wprowadzając istotne zmiany dotyczące przepuszczalności światła oraz ochrony przed promieniowaniem. Norma ta jest kluczowa dla bezpieczeństwa w miejscach pracy, gdzie stosuje się procesy spawalnicze, ponieważ niewłaściwa ochrona może prowadzić do poważnych uszkodzeń wzroku i innych urazów.

Kurtyny spawalnicze, lamele spawalnicze i ekrany spawalnicze spełniające wymagania tej normy ograniczają emisję promieniowania ultrafioletowego (UV) oraz podczerwonego (IR), a jednocześnie umożliwiają odpowiednią widoczność dla nadzoru nad procesami spawalniczymi. Jest to istotne, ponieważ zbyt ciemne materiały mogą ograniczać widoczność, a zbyt jasne - nie zapewnić wystarczającej ochrony.

Zakres normy ISO 25980:2023

Norma określa wymagania dotyczące:
- ochrony przed promieniowaniem optycznym – materiały muszą redukować promieniowanie UV oraz IR do bezpiecznego poziomu,
- trwałości i odporności mechanicznej – kurtyny powinny być odporne na iskry, odpryski oraz uszkodzenia mechaniczne,
- palności – materiały stosowane w kurtynach nie mogą podtrzymywać ognia ani być łatwopalne,
- przepuszczalności światła – kurtyny powinny pozwalać na odpowiednią widoczność, jednocześnie chroniąc przed olśnieniem i nadmiernym naświetleniem,
- odporności na starzenie – materiały powinny zachowywać swoje właściwości ochronne przez długi czas, mimo ekspozycji na promieniowanie UV i ciepło.

Kluczowe zmiany wprowadzone w wersji 2023
W stosunku do poprzedniej wersji normy, w ISO 25980:2023 wprowadzono następujące zmiany:
Usunięcie poziomu zagrożenia G – oznacza to, że podział na poziomy ochrony został uproszczony,
Nowe wymagania dotyczące przepuszczalności światła widzialnego – określono bardziej precyzyjne normy dotyczące tego, ile światła może przenikać przez kurtyny, aby zapewnić lepszą widoczność i komfort pracy,
Określenie skutecznej przepuszczalności światła niebieskiego – istotne dla ochrony wzroku przed nadmiernym zmęczeniem i ryzykiem uszkodzenia siatkówki.


Wymagania dla producentów i użytkowników
Producenci kurtyn spawalniczych muszą spełniać wszystkie wymagania normy ISO 25980:2023, co oznacza:
- testowanie materiałów pod kątem odporności na promieniowanie,
- zapewnienie odpowiedniej trwałości mechanicznej i chemicznej,
- oznakowanie produktów zgodnie z wymaganiami normy,
- przeprowadzanie badań weryfikacyjnych na etapie produkcji.

Z kolei użytkownicy kurtyn powinni:
- stosować kurtyny zgodnie z ich przeznaczeniem,
- zachować minimalną odległość 1 m od źródła łuku spawalniczego,
- regularnie kontrolować stan kurtyn i wymieniać uszkodzone elementy,
- dbać o czystość kurtyn, aby zachować ich skuteczność optyczną.

Zastosowanie normy ISO 25980:2023
Norma ta znajduje zastosowanie w różnych branżach przemysłowych, takich jak:
- przemysł motoryzacyjny,
- budownictwo,
- przemysł metalurgiczny i stoczniowy,
- zakłady produkcyjne wykorzystujące procesy spawania łukowego.

Przezroczyste kurtyny spawalnicze zgodne z ISO 25980:2023 mogą być stosowane nie tylko do ochrony przed łukiem spawalniczym, ale także w innych zastosowaniach, pod warunkiem, że emisje UV i IR są mniejsze niż w spawaniu łukowym.

Podsumowanie
ISO 25980:2023 to kluczowa norma w zakresie bezpieczeństwa pracy przy procesach spawalniczych. Wprowadzone zmiany poprawiają skuteczność ochrony przed promieniowaniem i zapewniają lepszą widoczność w miejscu pracy. Przestrzeganie tej normy przez producentów i użytkowników kurtyn spawalniczych przyczynia się do zmniejszenia ryzyka zawodowego oraz poprawy warunków pracy w przemyśle.

Dokumenty do pobrania:

Prospekt EXTRUFLEX SCREENFLEX ISO 25980

Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 1400x0,4 zielona transparentna REF. 136
Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 259805 570x1 zielona transparentna REF. 137
Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 300x2 zielona transparentna REF. 138

Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 1400x0,4 czerwona transparentna REF. 300
Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 570x1 czerwona transparentna REF. 301
Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 300x2 czerwona transparentna REF. 302

Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 1400x0,4 zielona nietransparentna REF. 310
Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 570x1 zielona nietransparentna REF. 311
Folia spawalnicza SCREENFLEX ISO 25980 300x2 zielona nietransparentna REF. 312